Rosz HaSzana
Rosz HaSzana - (hebr. ראש השנה ) to święto Nowego Roku Żydowskiego, które obchodzi się 1-go i 2-go dnia miesiąca Tiszrei zarówno w Erec Izrael jak i w diasporze; świętuje się przez dwa dni z powodu niemożliwości określenia dokładnej daty początku nowiu, nowego miesiąca księżycowego.
Według tradycji w tym dniu HaSzem stworzył Adama i Ewę i zakończył dzieło stworzenia świata.
Święto to określa się również jako Zichron Terua (hebr. זכרון תרועה) „dzień pamięci obwieszczony głosem rogu” (Waikra/III Mojż.23:24) i Jom Terua (hebr. יום תרועה) „dzień głosu rogu” (Bamidbar/IV Mojż.29:1), dlatego też w tych dniach trzeba wypełnić micwę (nakaz) słuchania dźwięku szofaru (rogu). Głos szofaru pobudza człowieka do uczynienia teszuwy: refleksji nad własnymi uczynkami, przypomnienia sobie o Stworzycielu i powróceniu do Niego.
Głos szofaru ogłasza, że HaSzem jest Królem Świata, i też obwieści nadejście Mesjasza.
Rosz HaSzana jest również Dniem Sądu – Jom HaDin (hebr. יום הדין) nad całym światem. Wtedy to HaSzem otwiera księgi i wpisuje sprawiedliwych do księgi życia (Sefer HaChaim) na następny rok, a złych do księgi śmierci; wyrok na osoby przeciętne zawiesza się aż do ostatecznego przypieczętowania w Dniu Pojednania - Jom Kipur (hebr. יום כיפור). Jest to czas aby zrobić teszuwę, nasilić studiowanie Tory i wypełnienie dobrych uczynków.
Istnieje zwyczaj przekazywania sobie w tym okresie pozdrowień: LeSzana towa tikatew wetichatem – Obyś był zapisany i zatwierdzony na dobry rok, Gmar chatima towa – Oby ostatnia pieczęć była na dobre.
W Rosz HaSzana spożywa się jako dania świąteczne: ryby z zachowaną głową, okrągłe chały, owoce granatu i inne owoce sezonowe, cymes (słodka marchewka) i jabłka z miodem.
Po południu pierwszego dnia Rosz HaSzana istnieje zwyczaj gromadzenia się nad brzegiem morza lub rzeki (gdzie znajdują się ryby) aby odmówić modlitwę taszlich.
Rosz Haszana to także nazwa jednego z traktatów talmudycznych w porządku Moed. Pierwsza miszna z tego traktatu uczy: ארבעה ראשי שנים הם. באחד בניסן ר"ה למלכים ולרגלים. באחד באלול ראש השנה למעשר בהמה. ר' אלעזר ור"ש אומרים באחד בתשרי. באחד בתשרי ראש השנה לשנים, ולשמיטין, וליובלות, לנטיעה ולירקות. באחד בשבט ראש השנה לאילן כדברי בית שמאי. בית הלל אומרים בחמשה עשר בו. Są cztery Raszej Szanim. Pierwszy dzień miesiąca nisan jest Nowym Rokiem dla królów i świąt pielgrzymich. Pierwszy dzień miesiąca elul jest Nowym Rokiem dla dziesięciny z bydła. Rabi Elazar i Rabi Szimon uczą jednak, że jest to pierwszy dzień miesiąca tiszri. Pierwszy dzień miesiąca tiszri jest Nowym Rokiem dla lat, lat szabatowych i lat jubileuszowych, dla sadzenia i dla [ dziesięciny z] warzyw. Pierwszy dzień miesiąca szwat jest Nowym Rokiem dla drzew, według słów Bejt Szamaj. Bet Hilel naucza, że jest to piętnasty dzień miesiąca szwat.
