Kalendarz żydowski

Żydowski kalendarz jest oparty na czterech podstawowych elementach - astronomii (fazy księżyca i okresy słońca), uprawie roli (sezony siewu i zbiorów), historii (wydarzenia z dziejów Narodu Żydowskiego), religii (zaangażowanie Boga).

Jeżeli chodzi o astronomię, to bierze się pod uwagę obrót Ziemi wokół swej osi (dzień), okrążanie księżyca wokół Ziemi (miesiąc) oraz okrążanie Ziemi wokół Słońca (rok). Średnio księżyc okrąża Ziemię w trakcie 29,5dni, Ziemia okrąża Słońce w ciągu 365, 5 dnia co daje 12,4 miesięcy księżycowych. Kalendarz powszechnie używany pomija korelacje pomiędzy cyklami księżyca a miesiącem, ustalając długość miesiąca na 28, 30 lub 31 dni.

Kalendarz żydowski łączy ze sobą przedstawione zjawiska. Miesiące mają 29 lub 30 dni (nawiązanie do 29,5 cyklu księżycowego), lata mają 12 lub 13 miesięcy (nawiązanie do 12,4 miesięcznego cyklu słonecznego). Kalendarz żydowski jest unikalny, ponieważ miesiące i lata są liczone od innego punku, lata liczone są od początku stworzenia ludzkości, natomiast miesiące liczone są albo od miesiąca Nisan – kiedy celebrowane jest Pesach lub od Tiszri – domniemanego momentu stworzenia ludzkości, wtedy gdy jest świętowany Nowy Rok. Dwa różne początki mają swoje uzasadnienie – odnoszą się do Żydów jako Narodu, który przetrwał dzięki pomocy Boga, a także do faktu, że błogosławieństwo Boga dotyczy całej ludzkości, nie tylko Żydów (liczenie od początku stworzenia).

W przeszłości miesiące były ogłaszane, gdy dwóch niezależnych świadków podało Sanhedrynowi, że widoczny jest nowy księżyc. Ogłaszano wtedy Rosz Chodesz – pierwszy dzień nowego miesiąca. Z powodu faktu, że 12 miesięcy księżycowych to 354 dni, a 12 miesięcy słonecznych to 365 dni, kalendarz żydowski ma 13 miesiąc zwany Adar I, który jest dodawany 7 razy w 19-letnim cyklu. Zapewnia to celebrowanie świąt w odpowiednim czasie.

Cztery okresy kalendarza to:

1. Okres Nisan (Nisan, Ijar, Siwan)

2. Okres Tamuz (Tamuz, Av, Elul)

3. Okres Tiszri (Tishrei, Cheszwan, Kislew)

4. Okres Tewet (Tewet, Szwar, Adar)

Nazwy miesięcy zostały przejęte z Babilonii po powrocie Żydów z wygnania.

Dwa podstawowe okresy kalendarza żydowskiego to Festiwal Odkupienia i Święta Wygnania. Pierwszy okres obejmuje święta Pesach, Szawuot, Rosz Ha-Szana, Jom Kippur i Sukkot, podczas gdy drugi okres to święta Chanuka i Purim. Pięć pierwszych świąt to okres od Exodusu z Egiptu (Pesach) poprzez nadanie Tory (Szawuot), proszenia o wybaczenie za grzech bałwochwalstwa i otrzymanie Nowych Przykazań (Rosz Ha-Szana i Jom Kippur), jest to też okres wędrówki po pustyni z Bożą obecnością (Sukkot). W czasie tego okresu słońce jest mocne, jest to okres żniw, zaczyna się w momencie dojrzewania jęczmienia a kończy się zbiorem pszenicy. Trwa od pierwszego do siódmego miesiąca (Nisan-Tiszri). Słońce stymulujące wzrost jest odpowiednikiem obecności Boga w życiu Żydów, który w sposób aktywny uczestniczy w historii Jego ludzi.

Drugi okres to moment, gdy Bóg jest w ukryciu. To okres słabego słońca i siewu nasion. Ludzie muszą wykazać się inicjatywą, by zakończysz czas opresji. Żydom jest wtedy przypominany cud świateł w Świątyni (Chanuka) oraz udział Estery w obronie przeciwko Hamanowi (Purim).