Al pi sznej edim

Al pi sznej edim (על פי שני עדים) - w Dewarim 19:15 czytamy: Lo jakum ed echad beisz lechol awon ulechol chatat bechol chet aszer jecheta al pi sznej edim o szlosza edim jakum dawar (לא יקום עד אחד באיש לכל עון ולכל חטאת בכל חטא אשר יחטא על פי שני עדים או שלשה עדים יקום דבר) - Pojedynczy świadek nie może oskarżyć innego człowieka o żadne przewinienie, [za które człowiek mógłby dostać baty albo zostać skazany na śmierć], ani o żadnego rodzaju oszustwo, ani o grzech, którym zawinił. Oskarżenie musi zostać potwierdzone przez zeznanie [przynajmniej] dwóch lub trzech [niezależnych] świadków.

Z wersetu tego wyprowadzona jest ogólna zasada, że kiedy Tora mówi o świadku (ed) należy przez rozumieć dwie osoby, które wg halachy mogą zostać uznane za wiarygodnych świadków. Od tej zasady przewidziane są wyjątki. Przykładowo, wg prawa rabinicznego, świadectwo jednej osoby jest wystarczające do potwierdzenia faktu śmierci człowieka w celu umożliwienia kobiecie powtórnego wyjścia za mąż.

Zasadniczo świadkami nie mogą być kobiety, dzieci, osoby niewidome i nie będące w pełni władz umysłowych, członkowie rodziny, osoby mające interes w składanych zeznaniach.

Wyrażenie “al pi” - “z ust” oznacza w tym przypadku, że tylko bezpośrednie, ustne świadectwo jest uznawane za ważne. Aby świadectwo było ważne zasadniczo nie może zostać zapisane i wysłane do sądu, nie może też być żadnych pośredników pomiędzy świadkami a sędziami (Sifre).

Z formy gramatycznej wyrazu dwóch (sznej) wnioskuje się, iż w sprawach cywilnych, o których mowa jest w sąsiadujących wersetach, świadkowie nie muszą tworzyć pary, tzn. w trakcie zdarzenia nie muszą być wzajemnie świadomi swojej obecności. Por. al pi sznajim edim. (na podstawie: TPL Sefer Dewarim str. 198-199 i 216-217 oraz wwww.chabad.org Torah Reading for Shoftim oraz Hilchot Edut)