Midot szehaTora nidraszet bahen: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiPARDES
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 1: Linia 1:
−
'''Hermeneutyka talmudyczna''' - ustanowiony przez Mędrców Talmudu zbiór zasad i przepisów, umożliwiających dokonywanie interpretacji Tory.  
+
'''Midot szehaTora nidraszet bahen''' - pojęcie to oznacza reguły wypracowane przez mędrców, według których dokonuje się wyjaśniania, interpretacji tekstu Tory i wywodzi z niej zasady halachiczne. Nie ma jednego zbioru takich reguł. Przykładowo Hilel sformułował siedem zasad interpretacyjnych, a R. Eliezer ben R. Jose HaGelili sformułował ich aż trzydzieści dwie.  Jednak najbardziej znany jest zbiór trzynastu midot sformułowanych przez R. Iszmaela. Wskazać należy, że zasady sformułowane przez poszczególnych mędrców często pokrywają się ze sobą. Istnieją też takie zasady, które nie zostały zawarte w niżej przedstawionych zbiorach.  
  
  
Linia 17: Linia 17:
  
 
7. Dawar halamed meinjano.
 
7. Dawar halamed meinjano.
 +
 +
 +
== Zasady R. Iszmaela ==
 +
 +
 +
1. Kal wachomer (קל וחומר)
 +
 +
2. Gezera szawa (גזירה שוה)
 +
 +
3. Binjan aw mikatuw echad, binjan aw misznej ketuwim (בנין אב מכתוב אחד, בנין אב משני כתובים)
 +
 +
4. Kelal uperat (כלל ופרט)
 +
 +
5. Perat ukelal (פרט וכלל)
 +
 +
6. Kelal uperat ukelal (כלל ופרט וכלל)
 +
 +
7. Kelal szehu carich liprat - perat szehu carich liklal (כלל שהוא צריך לפרט-פרט שהוא תריך לכלל)
 +
 +
8. Dawar szehaja biklal wejaca min haklal lelamed, lo lelamed al acmo jaca, ele lelamed ad hakelal kulo jaca (דבר שהיה בכלל ויצא מן הכלל ללמד, לו ללמד על עצמו יצאת אלא ללמד על הכלל כולו יצה.)
 +
 +
9. Dawar szehaja biklal wejaca liton toan echad szehu kinjano, jaca lehakel welo lehachamir (דבר שהיה בכלל ויצא לטעון טען אחד שהוא כעניינות יצא להקל ולו להחמיר.)
 +
 +
10. Dawar szehaja biklal wejaca liton toan acher szelo kinjano, jaca lehalek ulehachamir (דבר שהיה בכלל ויצא לטעון טען אחר שלא כעניינות יצא להקל ולו להחמיר.)
 +
 +
11. Dawar szehaja biklal wejaca lidon badawar chadasz, ej ata jachol lehachaziro liklako ad szejachezireno hakatuw beperusz (דבר שהיה בכלל ויצא לדון בדבר חדשת אי אתה יכול להחזירו לכללו עד שיחזירנו הכתוב בפירוש.)
 +
 +
12. Dawar halamed meinjano, wedawar halomed misofo ( הלמד מעניינות ודבר הלמד מסופודבר )
 +
 +
13. Sznej ketuwim hamachachiszim ze et ze ad szejawo hakatuw haszliszi wejachira bejnejchem (שני כתובים המכחישים זה את זהת, עד שיבוא הכתוב השלישי ויכריע ביניהם)
  
 
[[Kategoria:Talmud]]
 
[[Kategoria:Talmud]]

Wersja z 15:55, 30 lip 2012

Midot szehaTora nidraszet bahen - pojęcie to oznacza reguły wypracowane przez mędrców, według których dokonuje się wyjaśniania, interpretacji tekstu Tory i wywodzi z niej zasady halachiczne. Nie ma jednego zbioru takich reguł. Przykładowo Hilel sformułował siedem zasad interpretacyjnych, a R. Eliezer ben R. Jose HaGelili sformułował ich aż trzydzieści dwie. Jednak najbardziej znany jest zbiór trzynastu midot sformułowanych przez R. Iszmaela. Wskazać należy, że zasady sformułowane przez poszczególnych mędrców często pokrywają się ze sobą. Istnieją też takie zasady, które nie zostały zawarte w niżej przedstawionych zbiorach.


Zasady Hilela

1. Kal wachomer.

2. Gezera szawa.

3. Binjan aw mikatuw echad.

4. Binjan aw misznej ketuwim.

5. Kelal uperat, uperat ukelal.

6. Kajoce bo bemakom acher.

7. Dawar halamed meinjano.


Zasady R. Iszmaela

1. Kal wachomer (קל וחומר)

2. Gezera szawa (גזירה שוה)

3. Binjan aw mikatuw echad, binjan aw misznej ketuwim (בנין אב מכתוב אחד, בנין אב משני כתובים)

4. Kelal uperat (כלל ופרט)

5. Perat ukelal (פרט וכלל)

6. Kelal uperat ukelal (כלל ופרט וכלל)

7. Kelal szehu carich liprat - perat szehu carich liklal (כלל שהוא צריך לפרט-פרט שהוא תריך לכלל)

8. Dawar szehaja biklal wejaca min haklal lelamed, lo lelamed al acmo jaca, ele lelamed ad hakelal kulo jaca (דבר שהיה בכלל ויצא מן הכלל ללמד, לו ללמד על עצמו יצאת אלא ללמד על הכלל כולו יצה.)

9. Dawar szehaja biklal wejaca liton toan echad szehu kinjano, jaca lehakel welo lehachamir (דבר שהיה בכלל ויצא לטעון טען אחד שהוא כעניינות יצא להקל ולו להחמיר.)

10. Dawar szehaja biklal wejaca liton toan acher szelo kinjano, jaca lehalek ulehachamir (דבר שהיה בכלל ויצא לטעון טען אחר שלא כעניינות יצא להקל ולו להחמיר.)

11. Dawar szehaja biklal wejaca lidon badawar chadasz, ej ata jachol lehachaziro liklako ad szejachezireno hakatuw beperusz (דבר שהיה בכלל ויצא לדון בדבר חדשת אי אתה יכול להחזירו לכללו עד שיחזירנו הכתוב בפירוש.)

12. Dawar halamed meinjano, wedawar halomed misofo ( הלמד מעניינות ודבר הלמד מסופודבר )

13. Sznej ketuwim hamachachiszim ze et ze ad szejawo hakatuw haszliszi wejachira bejnejchem (שני כתובים המכחישים זה את זהת, עד שיבוא הכתוב השלישי ויכריע ביניהם)

Źródło: „http://wiki.pardes.pl/index.php?title=Midot_szehaTora_nidraszet_bahen&oldid=2678”