Talmud: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiPARDES
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Anulowanie wersji nr 168 utworzonej przez Smykowska (dyskusja))
 
(Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
Talmud to Miszna i Gemara tworzące jedną całość.
+
'''Talmud''' oznacza ,,nauka". W szerszym znaczeniu Talmud  to [[Miszna]] i [[Gemara]], tworzące jedną całość. W znaczeniu węższym to Gemara. A w szerokim to [[Tora Ustna]] (Szebealpe), czyli kompletny wykład Tory Pisanej (Szebichtaw) (zob. hasło [[Tora]] i hasło [[Tora Pisana]]), egzegeza Tory Pisanej, rozumianej jako Boska Instrukcja dana na Synaju razem z Torą Ustną jak należy wypełniać przykazania, drogowskaz etyczny dany człowiekowi jak żyć w tym świecie. A zatem istotą Talmudu jest ''Talmudtora'', czyli nauka Tory razem z Torą Ustną, które brane są łącznie i stanowią integralną jedność. Tylko z Torą Ustną można zrozumieć Torę Pisaną.
Miszna to tekst aksjomatyczny, to znaczy,zbiór opinii halachicznych (normatywnych praw religijnych), skodyfikowany przez przez Rabiego Jehudę Hanasiego pod koniec II w.n.e w języku hebrajskim.
+
 
Gemara to komentarz do Miszny, który wyjaśnia, analizuje stwierdzenia Miszny czy są prawdziwe, czy fałszywe.Talmud
+
Talmud jest dziełem wyjątkowym, gdyż będąc zapisem tradycji ustnej jest jednocześnie ustnym przekazem. To, co nie pozwala mu skostnieć i stać się archaicznym jest ożywcza dynamika i ożywcze napięcie pomiędzy Torą Pisaną i Torą Ustną na poziomie halachy, czyli normatywnego żydowskiego prawa religijnego. Motorem tego dynamizmu jest spór (machloket) pomiędzy rabinami, który ukazuje wielostronność opinii i pozwala spojrzeć na problem w sposób niezdogmatyzowany. W tym sporze istotna jest siła argumentacji i zbliżenie stanowisk, a nie obalenie argumentacji jednej ze stron.
dzieli się na Talmud Babiloński (Talmud Bawli), spisany na przełomie V i VI w. i Talmud Jerozolimski (Talmud Jeruszalmi) skodyfikowany na przełomie IV i V w. przez Rabiego Jochanana i jego uczniów. Talmud to przede wszystkim Tora Ustna (Tora Szebealpe), czyli cała literatura talmudyczna i komentarze do niej, przekazana od Moszego z pokolenia na pokolenia w nieprzerwanym ciągu uczonych. Talmud, jak o tym mówi na wykładach Jesziwy rabin Sacha Pecaric oraz we wstępie do Talmudu Babilońskiego (wydanego przez Stowarzyszenie Pardes, z objaśnieniami i redakcją rabina Sachy Pecarica, Kraków 2010) to księga wyjątkowa, ponieważ jest nauką spisaną i jednocześnie ustną i stanowi kreacyjny sposób myślenia, charakteryzujący się absolutną precyzją logicznego wywodzenia i nie zdogmatyzowaniem. A istotą tej księgi, jak pisze rabin Sacha Pecaric, jest Talmudtora, czyli kompletny wykład Tory (Pięcioksięgu), egzegeza Tory, jak należy wypełniać przykazania, gdzie Tora i Talmud ,,uczą zrozumienia każdej rzeczy i przez ich pryzmat judaizm patrzy na świat" (tamże, s.23). To, co dynamizuje Talmud to machloket, czyli spór między rabinami, który pokazuje wielopunktowość problemu i nie pozwala spojrzeć na zagadnienie w sposób dogmatyczny. W sporze, jak mówi rabin Sacha Pecaric, chodzi nie o zbicie argumentów drugiej strony lecz o zbliżenie stanowisk. Tekst talmudyczny, jak pisze Emmanuel Levinas, jest intelektualnym bojem, językiem dialektycznym, gdzie
+
 
,,oryginalność judaizmu polega na nieprzerwanym istnieniu tradycji właśnie w przekazie talmudycznych tekstów, gdzie jeden komentarz nakłada się na drugi" (Emmanuel Levinas, Cztery lektury talmudyczne, przekład Ewa Burska, Oficyna Literacka, Kraków 1995, s. 7 i 10).
+
Talmud, jak pisze we wstępie do Talmudu Babilońskiego (Pardes 2010) rabin Sacha Pecaric jest takim modelem myślenia, w którym nie ma żadnej metodologii. Zbudowany jest na zasadzie kłącza, gdzie myśl, koncepty nie rozwijają się linearnie, lecz idą w wielu kierunkach, tworząc cały system wzajemnych połączeń i wpływów. To proces, który wymaga ciągłego wysiłku intelektualnego i dlatego nie jest to proces zamknięty, lecz ciągle otwarty, który sprawia, że tekst Talmudu wciąż żyje i się uaktualnia.
Talmud to dynamizm i wieloaspektywność myśli. Talmud to świat nie linearny, nie statyczny, nie zamknięty. Talmud to wyzwolenie z klaustrofobii myślenia.
+
 
 +
Talmud to nie [[AGADA]], to [[Halacha]]. Nie uczy się z niego halachy, lecz wywodzi jaka jest halacha. Talmud stanowi wzorzec do budowania orzeczeń halachicznych w zgodzie z Torą w każdym czasie. Na podstawie Talmudu powstawały przewodniki halachiczne, które do dziś są fundamentem halachy. Talmud cechuje absolutna precyzja logicznego wywodzenia, wielostronność i kreatywność myślenia. Można powiedzieć, że Talmud to potężne filtry umysłu, wyzwolenie z klaustrofobii myślenia.
 +
 
 +
[[Kategoria:Talmud]]

Aktualna wersja na dzień 14:29, 7 cze 2012

Talmud oznacza ,,nauka". W szerszym znaczeniu Talmud to Miszna i Gemara, tworzące jedną całość. W znaczeniu węższym to Gemara. A w szerokim to Tora Ustna (Szebealpe), czyli kompletny wykład Tory Pisanej (Szebichtaw) (zob. hasło Tora i hasło Tora Pisana), egzegeza Tory Pisanej, rozumianej jako Boska Instrukcja dana na Synaju razem z Torą Ustną jak należy wypełniać przykazania, drogowskaz etyczny dany człowiekowi jak żyć w tym świecie. A zatem istotą Talmudu jest Talmudtora, czyli nauka Tory razem z Torą Ustną, które brane są łącznie i stanowią integralną jedność. Tylko z Torą Ustną można zrozumieć Torę Pisaną.

Talmud jest dziełem wyjątkowym, gdyż będąc zapisem tradycji ustnej jest jednocześnie ustnym przekazem. To, co nie pozwala mu skostnieć i stać się archaicznym jest ożywcza dynamika i ożywcze napięcie pomiędzy Torą Pisaną i Torą Ustną na poziomie halachy, czyli normatywnego żydowskiego prawa religijnego. Motorem tego dynamizmu jest spór (machloket) pomiędzy rabinami, który ukazuje wielostronność opinii i pozwala spojrzeć na problem w sposób niezdogmatyzowany. W tym sporze istotna jest siła argumentacji i zbliżenie stanowisk, a nie obalenie argumentacji jednej ze stron.

Talmud, jak pisze we wstępie do Talmudu Babilońskiego (Pardes 2010) rabin Sacha Pecaric jest takim modelem myślenia, w którym nie ma żadnej metodologii. Zbudowany jest na zasadzie kłącza, gdzie myśl, koncepty nie rozwijają się linearnie, lecz idą w wielu kierunkach, tworząc cały system wzajemnych połączeń i wpływów. To proces, który wymaga ciągłego wysiłku intelektualnego i dlatego nie jest to proces zamknięty, lecz ciągle otwarty, który sprawia, że tekst Talmudu wciąż żyje i się uaktualnia.

Talmud to nie AGADA, to Halacha. Nie uczy się z niego halachy, lecz wywodzi jaka jest halacha. Talmud stanowi wzorzec do budowania orzeczeń halachicznych w zgodzie z Torą w każdym czasie. Na podstawie Talmudu powstawały przewodniki halachiczne, które do dziś są fundamentem halachy. Talmud cechuje absolutna precyzja logicznego wywodzenia, wielostronność i kreatywność myślenia. Można powiedzieć, że Talmud to potężne filtry umysłu, wyzwolenie z klaustrofobii myślenia.