http://wiki.pardes.pl/api.php?action=feedcontributions&user=Robertdawidmartyna&feedformat=atomWikiPARDES - Wkład użytkownika [pl]2024-03-28T22:50:02ZWkład użytkownikaMediaWiki 1.30.0http://wiki.pardes.pl/index.php?title=Rasza&diff=2712Rasza2012-08-15T20:19:17Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Rasza''' (רשע)- zły człowiek, niegodziwiec, nikczemnik. „Każdy człowiek posiada władzę, która pozwala mu na obranie dobrej drogi i bycie sprawiedliwym...”</p>
<hr />
<div>'''Rasza''' (רשע)- zły człowiek, niegodziwiec, nikczemnik. „Każdy człowiek posiada władzę, która pozwala mu na obranie dobrej drogi i bycie sprawiedliwym – w jego rękach znajduje się owa możliwość, podobnie ma on władzę, która może pozwolić mu na obranie złej drogi i bycie niegodziwcem – w jego rękach znajduje się owa możliwość.” (Jad Hazaka, Hilchot Teszuwa 5:1). Halachiczny status rasza odnosi się do człowieka, który stale łamie przykazania, popełnia grzech.<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Widuj&diff=2711Widuj2012-08-15T10:50:50Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Widuj''' – wyznanie grzechów. W judaizmie wyznanie grzechów nie jest sformalizowane i stanowi indywidualny akt wobec drugiego człowieka lub jest włączone w...”</p>
<hr />
<div>'''Widuj''' – wyznanie grzechów. W judaizmie wyznanie grzechów nie jest sformalizowane i stanowi indywidualny akt wobec drugiego człowieka lub jest włączone w modlitwę, gdy wyznanie grzechów dokonuje się przed Bogiem. [[Chofec Chaim]] uczy nas, iż widuj jest elementem teszuwy dla [[laszon hara]], gdy człowiek naruszył micwę bein adam leMakom (zob. [[Micwot bein adam leMakom]]). Pełna teszuwa to charata (uznanie wyrzutów sumienia), widuj i kabalat leAtid (postanowienie na przyszłość, iż nie popełnimy wykroczenia wobec Boga). Człowiek, który dokonuje skruchy nazywany jest [[chozer beTeszuwa]].<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Baal_teszuwa&diff=2709Baal teszuwa2012-08-12T21:31:06Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Baal teszuwa''' (dosł. pan powrotu) - powracający do religijności. Ktoś kto przestrzegał przykazań, zboczył z obranej drogi i teraz powraca do religijnośc...”</p>
<hr />
<div>'''Baal teszuwa''' (dosł. pan powrotu) - powracający do religijności. Ktoś kto przestrzegał przykazań, zboczył z obranej drogi i teraz powraca do religijności, wypełniając micwot. [[Chofec Chaim]] uczy nas, iż nie należy wymawiać komuś, iż był baal teszuwa, gdyż informacja taka jest częścią „złego języka (zob. [[laszon hara]]).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Bitachon&diff=2704Bitachon2012-08-07T21:56:57Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Bitachon''' - ufność. Głęboka ufność w Boga, oparta na niezachwianej wierze (emuna) i przekonaniu, iż wszystko, co się działo, dzieje i będzie działo z...”</p>
<hr />
<div>'''Bitachon''' - ufność. Głęboka ufność w Boga, oparta na niezachwianej wierze (emuna) i przekonaniu, iż wszystko, co się działo, dzieje i będzie działo zależy od woli HaSzem i Jego wyroków, których człowiek nie potrafi w pełni objąć. Idee bitachon najpełniej wyraża Rosz ha-Szana, kiedy człowiek uznaje i poddaje się dekretom Bożym, gdyż nic w świecie nie dzieje się przez przypadek i – wyłącznie – ze względu na nasze partykularne dobro. Wola Boża jest bardziej złożona, zawiera się zarówno w cesze [[Midat HaDin]], jak i [[Midat HaRachamim]]. ''„Sąd jest sądem prawdy i wszystko jest przygotowane do uczty”'' (Pirke Awot 3:20). Najgłębszym wyrazem bitachon jest modlitwa. Ideałem może być Dawid HaMelech, który uczy nas skąd przychodzi wybawienie (jeszua). „Gdy głośno wołam do Haszem – On ze Swojej świętej góry już mnie wysłuchał. Na wieczność!” (Psalm 3:5, tłum. Pardes Lauder). Tradycja przekazuje nam idee, iż człowiek powinien ufać HaSzem zarówno w trudnych, jak i dobrych sytuacjach, które są sprawdzianem głębokiej wiary cadikim. <br />
<br />
----<br />
„ Człowiek musi jednak chronić się przed tymi negatywnymi czynnikami i szukać przed nimi ocalenia w zaufaniu pokładanym w Bogu, w powierzeniu mu swojego losu, stwierdzając, iż człowieka nigdy nie można pozbawić tego, co zostało dla niego odłożone, jak powiadają nasi mędrcy błogosławionej pamięci: „Wszystkie środki potrzebne do egzystencji człowieka zostały mu przyznane w Rosz Haszana” (Bejca 16a) (..)”.<br />
<br />
Raw Mosze Chajim Luzzatto, Ścieżka sprawiedliwych (Kraków, Stowarzyszenie Pardes 2011)<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Maharal&diff=2703Maharal2012-08-07T21:52:17Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Maharal''' – r. Jehuda Loewe ben Becalel (1525-1609), jedna z najwybitniejszych postaci myśli żydowskiej ostatnich pięciu stuleci, naczelny rabin kraju Moraw, Poznania i Pragi. Nazywany Moreinu ha-Raw Loewe, czyli "Nasz nauczyciel, pan Loew". Autor wielu dzieł dotyczących niemal wszystkich aspektów Tory, m.in. Tiferet Israel i Derech Chaim. Według legendy twórca Golema, który służył do obrony Żydów przed atakami ze strony gojów. <br />
<br />
[[Plik:Jehuda Löw ben Becalel macewa jewish cemetery in Prague.jpg|thumb|Macewa MaHaRaLa na cmentarzu w Pradze ]]<br />
<br />
[[Plik:Jehuda Löw ben Becalel jewish cemetery in Prague.jpg|thumb|Macewa MaHaRaLa na cmentarzu w Pradze ]]<br />
<br />
[[Kategoria:Rabini]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Plik:Jehuda_L%C3%B6w_ben_Becalel_jewish_cemetery_in_Prague.jpg&diff=2702Plik:Jehuda Löw ben Becalel jewish cemetery in Prague.jpg2012-08-07T21:45:12Z<p>Robertdawidmartyna: Macewa MaHaRaLa na cmentarzu w Pradze</p>
<hr />
<div>Macewa MaHaRaLa na cmentarzu w Pradze</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Plik:Jehuda_L%C3%B6w_ben_Becalel_macewa_jewish_cemetery_in_Prague.jpg&diff=2701Plik:Jehuda Löw ben Becalel macewa jewish cemetery in Prague.jpg2012-08-07T21:41:27Z<p>Robertdawidmartyna: Macewa MaHaRaLa na cmentarzu w Pradze</p>
<hr />
<div>Macewa MaHaRaLa na cmentarzu w Pradze</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Alt-Noj_Szul&diff=2700Alt-Noj Szul2012-08-07T21:32:41Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Synagoga Staronowa w Pradze''' (Alt-Noj Szul, Altneuschul)- Najstarsza synagoga w Pradze i jedna z najstarszych zachowanych synagog w Europie. Zbudowana w 13 wieku. Oryginalnie nazywana była jako „Nowy i Wielki Szul”, lecz w 16 wieku po powstaniu innych synagog w getcie nazwana została „Staro-Nowa”. Legenda głosi, iż synagoga została zbudowana przez żydowskich uciekinierów z Jerozolimy po zburzeniu Światyni w 70 roku. Aniołowie przenieśli fragmenty [[Beit haMikdasz]], które zostały złożone w ściany synagogi. Kiedy Bóg zobaczył, co czynią aniołowie zapytał: „Co robicie. Dlaczego zabieracie kamienie z mego Domu?” Aniołowie odpowiedziały: Bierzemy je Al-tnoj”. Dlatego nazwę synagogi w jidysz Alt-Noj w tym kontekśc ie należy czytać jako hebrajskie Al-tnoj, tj. pod warunkiem. Żywa była wiara, iż kiedy nadejdzie Meszijach budynek w sposób cudowny zostanie wzniesiony w górę a kamienie powrócą do Jerozolimy.<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue front.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue leitmotiv.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue prague side.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue leitmotiv2.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Plik:The_Old-New_Synagogue_leitmotiv2.jpg&diff=2699Plik:The Old-New Synagogue leitmotiv2.jpg2012-08-07T21:30:24Z<p>Robertdawidmartyna: Alt-Noj Szul</p>
<hr />
<div>Alt-Noj Szul</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Alt-Noj_Szul&diff=2698Alt-Noj Szul2012-08-07T21:26:34Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Synagoga Staronowa w Pradze''' (Alt-Noj Szul, Altneuschul)- Najstarsza synagoga w Pradze i jedna z najstarszych zachowanych synagog w Europie. Zbudowana w 13 wieku. Oryginalnie nazywana była jako „Nowy i Wielki Szul”, lecz w 16 wieku po powstaniu innych synagog w getcie nazwana została „Staro-Nowa”. Legenda głosi, iż synagoga została zbudowana przez żydowskich uciekinierów z Jerozolimy po zburzeniu Światyni w 70 roku. Aniołowie przenieśli fragmenty [[Beit haMikdasz]], które zostały złożone w ściany synagogi. Kiedy Bóg zobaczył, co czynią aniołowie zapytał: „Co robicie. Dlaczego zabieracie kamienie z mego Domu?” Aniołowie odpowiedziały: Bierzemy je Al-tnoj”. Dlatego nazwę synagogi w jidysz Alt-Noj w tym kontekśc ie należy czytać jako hebrajskie Al-tnoj, tj. pod warunkiem. Żywa była wiara, iż kiedy nadejdzie Meszijach budynek w sposób cudowny zostanie wzniesiony w górę a kamienie powrócą do Jerozolimy.<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue front.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue leitmotiv.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue prague side.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Plik:The_Old-New_Synagogue_prague_side.jpg&diff=2697Plik:The Old-New Synagogue prague side.jpg2012-08-07T21:25:24Z<p>Robertdawidmartyna: Alt-Noj Szul</p>
<hr />
<div>Alt-Noj Szul</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Alt-Noj_Szul&diff=2696Alt-Noj Szul2012-08-07T21:22:39Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Synagoga Staronowa w Pradze''' (Alt-Noj Szul, Altneuschul)- Najstarsza synagoga w Pradze i jedna z najstarszych zachowanych synagog w Europie. Zbudowana w 13 wieku. Oryginalnie nazywana była jako „Nowy i Wielki Szul”, lecz w 16 wieku po powstaniu innych synagog w getcie nazwana została „Staro-Nowa”. Legenda głosi, iż synagoga została zbudowana przez żydowskich uciekinierów z Jerozolimy po zburzeniu Światyni w 70 roku. Aniołowie przenieśli fragmenty [[Beit haMikdasz]], które zostały złożone w ściany synagogi. Kiedy Bóg zobaczył, co czynią aniołowie zapytał: „Co robicie. Dlaczego zabieracie kamienie z mego Domu?” Aniołowie odpowiedziały: Bierzemy je Al-tnoj”. Dlatego nazwę synagogi w jidysz Alt-Noj w tym kontekśc ie należy czytać jako hebrajskie Al-tnoj, tj. pod warunkiem. Żywa była wiara, iż kiedy nadejdzie Meszijach budynek w sposób cudowny zostanie wzniesiony w górę a kamienie powrócą do Jerozolimy.<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue front.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue leitmotiv.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Plik:The_Old-New_Synagogue_leitmotiv.jpg&diff=2695Plik:The Old-New Synagogue leitmotiv.jpg2012-08-07T21:20:14Z<p>Robertdawidmartyna: Alt-Noj Szul</p>
<hr />
<div>Alt-Noj Szul</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Alt-Noj_Szul&diff=2694Alt-Noj Szul2012-08-07T21:18:20Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Synagoga Staronowa w Pradze''' (Alt-Noj Szul, Altneuschul)- Najstarsza synagoga w Pradze i jedna z najstarszych zachowanych synagog w Europie. Zbudowana w 13 wieku. Oryginalnie nazywana była jako „Nowy i Wielki Szul”, lecz w 16 wieku po powstaniu innych synagog w getcie nazwana została „Staro-Nowa”. Legenda głosi, iż synagoga została zbudowana przez żydowskich uciekinierów z Jerozolimy po zburzeniu Światyni w 70 roku. Aniołowie przenieśli fragmenty [[Beit haMikdasz]], które zostały złożone w ściany synagogi. Kiedy Bóg zobaczył, co czynią aniołowie zapytał: „Co robicie. Dlaczego zabieracie kamienie z mego Domu?” Aniołowie odpowiedziały: Bierzemy je Al-tnoj”. Dlatego nazwę synagogi w jidysz Alt-Noj w tym kontekśc ie należy czytać jako hebrajskie Al-tnoj, tj. pod warunkiem. Żywa była wiara, iż kiedy nadejdzie Meszijach budynek w sposób cudowny zostanie wzniesiony w górę a kamienie powrócą do Jerozolimy.<br />
<br />
[[Plik:The Old-New Synagogue front.jpg|thumb|Alt-Noj Szul Praga]]<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Plik:The_Old-New_Synagogue_front.jpg&diff=2693Plik:The Old-New Synagogue front.jpg2012-08-07T21:15:44Z<p>Robertdawidmartyna: Alt-Noj Szul w Pradze</p>
<hr />
<div>Alt-Noj Szul w Pradze</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Alt-Noj_Szul&diff=2692Alt-Noj Szul2012-08-07T21:08:19Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Synagoga Staronowa w Pradze''' (Alt-Noj Szul, Altneuschul)- Najstarsza synagoga w Pradze i jedna z najstarszych zachowanych synagog w Europie. Zbudowana w 13 wiek...”</p>
<hr />
<div>'''Synagoga Staronowa w Pradze''' (Alt-Noj Szul, Altneuschul)- Najstarsza synagoga w Pradze i jedna z najstarszych zachowanych synagog w Europie. Zbudowana w 13 wieku. Oryginalnie nazywana była jako „Nowy i Wielki Szul”, lecz w 16 wieku po powstaniu innych synagog w getcie nazwana została „Staro-Nowa”. Legenda głosi, iż synagoga została zbudowana przez żydowskich uciekinierów z Jerozolimy po zburzeniu Światyni w 70 roku. Aniołowie przenieśli fragmenty [[Beit haMikdasz]], które zostały złożone w ściany synagogi. Kiedy Bóg zobaczył, co czynią aniołowie zapytał: „Co robicie. Dlaczego zabieracie kamienie z mego Domu?” Aniołowie odpowiedziały: Bierzemy je Al-tnoj”. Dlatego nazwę synagogi w jidysz Alt-Noj w tym kontekśc ie należy czytać jako hebrajskie Al-tnoj, tj. pod warunkiem. Żywa była wiara, iż kiedy nadejdzie Meszijach budynek w sposób cudowny zostanie wzniesiony w górę a kamienie powrócą do Jerozolimy.<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Aspaklarja_szeeino_meira&diff=2359Aspaklarja szeeino meira2012-07-14T20:40:06Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Aspaklarja szeeino meira''' – dosł. w sposób niebezpośredni. Sposób, w którym Bóg objawiał się Praojcom jako KEl Szadaj i Haszem (Tora Pardes Lauder, Szemot, str 43). Przy czym „Mojego Imienia Haszem nie dałem im poznać”, co Raszi tłumaczy, iż wprawdzie Bóg objawiał się Praojcom również jako Haszem – wspominając swoje Imię, ale Jego Imienia ( prawdziwej istoty) nie dał im poznać. Tylko Mosze rozmawiał z Bogiem [[aspaklarja hameira]], tj. w sposób bezpośredni (Rambam). Abarbanel w komentarzu do parszy Waera zauważa, iż imię Szadaj związane jest z działaniem, które nie ingeruje w prawa natury, a imię Haszem „wyraża kierowaniem światem w sposób ponadnaturalny” (str. 42), co tłumaczy 10 plag, rozdzielenie Morza Trzcinowego i Objawienie na Synaju.<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Hawaje&diff=2358Hawaje2012-07-14T20:39:22Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Hawaje''' (הויה"ה)- Imię HaSzem. Jud Hej Waw Hej. Te litery w kabale odnoszą się do 5 Behinot, które korespondują z 10 sefirotami: Keter (Adam Kadmon), Chochma (Acilut), Bina (Berija), ZA [Zeir Anpin] (Jecira) i Malchut (Asija). Hawaje (HaSzem) to Boska Opatrzność [Osobista Opatrzność], która z zewnątrz kieruje światem poprzez atrybut Chesed (proaktywną dobroć). Z kolei Opatrzność Imienia Elokim odnosi się do cechy Din i atrybutu Gewura a poprzez gematrię 86 związana jest z naturą (tewa). W komentarzu w „The Introduction to the Article The Preamble to the Wisdom of Kabbalah” (Baal HaSulam) zostało wyjaśnione, iż jest to Opatrzność, która działa poprzez naturę, kiedy człowiek pomimo absolutnej kontroli Stwórcy działa i podlega prawom natury. "Jeśli człowiek zapomni lub nic nie wie o egzystencji w dwóch systemach, poddaje się wpływom tylko natury (Elokim), a nie Osobistej Opatrzności Stwórcy (HaWaJe)" (str. 68). Imię Hawaje znaczy „Ten, kto powołuje wszystko do istnienia jesz me-ajin” (Tanja). Imię Haszem zawiera w jedności wszystkie pozostałe Imiona i przydomki (Tora Pardes Lauder, str. 44).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Olam_Ejn_Sof&diff=2357Olam Ejn Sof2012-07-14T20:33:56Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Olam Ejn Sof''' – Świat Nieskończoności. Kabaliści podkreślają, że nic nie jesteśmy w stanie o tym świecie powiedzieć, bo przekracza to nasze zdolnoś...”</p>
<hr />
<div>'''Olam Ejn Sof''' – Świat Nieskończoności. Kabaliści podkreślają, że nic nie jesteśmy w stanie o tym świecie powiedzieć, bo przekracza to nasze zdolności pojmowania i ograniczenia naukowej ekspresji. Kabała definiuje [[Ejn Sof]] jako Nieskończoność, ‘nieskończoną wolę Boga’ lub ‘niezłożoną wolę’ w przeciwieństwie do ograniczonej woli Bożej (sefiroty).<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Aspaklarja_szeeino_meira&diff=2356Aspaklarja szeeino meira2012-07-14T20:28:17Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Aspaklarja szeeino meira''' – dosł. w sposób niebezpośredni. Sposób w którym Bóg objawiał się Praojcom jako KEl Szadaj i Haszem (Tora Pardes Lauder, Sze...”</p>
<hr />
<div>'''Aspaklarja szeeino meira''' – dosł. w sposób niebezpośredni. Sposób w którym Bóg objawiał się Praojcom jako KEl Szadaj i Haszem (Tora Pardes Lauder, Szemot, str 43). Przy czym „Mojego Imienia Haszem nie dałem im poznać”, co Raszi tłumaczy, iż wprawdzie Bóg objawiał się Praojcom również jako Haszem – wspominając swoje Imię, ale Jego Imienia ( prawdziwej istoty) nie dał im poznać. Tylko Mosze rozmawiał z Bogiem [[aspaklarja hameira]], tj. w sposób bezpośredni (Rambam). Abarbanel w komentarzu do parszy Waera zauważa, iż imię Szadaj związane jest z działaniem, które nie ingeruje w prawa natury, a imię Haszem „wyraża kierowaniem światem w sposób ponadnaturalny” (str. 42), co tłumaczy 10 plag, rozdzielenie Morza Trzcinowego i Objawienie na Synaju.<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Curat_ha-daf&diff=2343Curat ha-daf2012-07-10T20:33:10Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Curat ha-daf''' - klasyczny układ strony przyjęty z wydania wileńskiego Talmudu, opracowanego w Wilnie w latach 1880-1886 i liczącego 25 tomów. Hebrajski ko...”</p>
<hr />
<div>'''Curat ha-daf''' - klasyczny układ strony przyjęty z wydania wileńskiego Talmudu, opracowanego w Wilnie w latach 1880-1886 i liczącego 25 tomów. Hebrajski komentarz Rasziego znajduje się po wewnętrznej stronie; charakteryzuje się specjalną czcionką, tzw. kursywą Rasziego, Tosafot zawsze po zewnętrznej. Na Talmudzie wileńskim opiera się hebrajsko-angielska edycja Talmudu rabina Adina Steinsaltza.<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Hawaje&diff=2342Hawaje2012-07-10T11:18:30Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Hawaje''' (הויה"ה)- Imię HaSzem. Jud Hej Waw Hej. Te litery w kabale odnoszą się do 10 sefirot. Hawaje (HaSzem) to Boska Opatrzność [Osobista Opatrznoś...”</p>
<hr />
<div>'''Hawaje''' (הויה"ה)- Imię HaSzem. Jud Hej Waw Hej. Te litery w kabale odnoszą się do 10 sefirot. Hawaje (HaSzem) to Boska Opatrzność [Osobista Opatrzność], która z zewnątrz kieruje światem poprzez atrybut Chesed (proaktywną dobroć). Z kolei Opatrzność Imienia Elokim odnosi się do cechy Din i atrybutu Gewura a poprzez gematrię 86 związana jest z naturą (tewa). W komentarzu w „The Introduction to the Article The Preamble to the Wisdom of Kabbalah” (Baal HaSulam) zostało wyjaśnione, iż jest to Opatrzność, która działa poprzez naturę, kiedy człowiek pomimo absolutnej kontroli Stwórcy działa i podlega prawom natury. "Jeśli człowiek zapomni lub nic nie wie o egzystemcji w dwóch systemach, poddaje się wpływom tylko natury (Elokim), a nie Osobistej Opatrzności Stwórcy (HaWaJe)" (str. 68). Imię Hawaje znaczy „Ten, kto powołuje wszystko do istnienia jesz me-ajin” (Tanja). Imię Haszem zawiera w jedności wszystkie pozostałe Imiona i przydomki (Tora Pardes Lauder, str. 44).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Hagadol&diff=2341Hagadol2012-07-09T22:06:44Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Hagadol''' (הגדול) - Stwórca wszystkiego. Przydomek Boga. „Gdyż Haszem, wasz Bóg, jest Bogiem bogów i Władcą władców, wielki (Hagadol), potężny (...”</p>
<hr />
<div>'''Hagadol''' (הגדול) - Stwórca wszystkiego. Przydomek Boga. „Gdyż Haszem, wasz Bóg, jest Bogiem bogów i Władcą władców, wielki (Hagadol), potężny (Hagibor) i straszliwy (Hanora)” (Tora Pardes Lauder, Dewarim 10:17). Według Akedat Jicchak Bóg objawił się Praojcom najpierw jako KEl Szadaj. Imię Haszem zawiera w jedności wszystkie pozostałe Imiona i przydomki (Tora Pardes Lauder, str. 44). Alter Rebbe wyjaśnia, iż Hagadol to objawienie atrybutu Chesed i stworzenia [[jesz me-ajin]] (Tanja).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Midat_HaDin&diff=2340Midat HaDin2012-07-09T21:50:50Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Midat HaDin''' (מדת הדין ) - cecha sądu (restrykcji). Imię Elokim zawiera w sobie cechę Din, gdyż Bóg jest Stwórcą i Władcą Wszechświata (Tora Pardes Lauder, str 41). Bóg stwarzając świat połączył Midat HaDin z [[Midat HaRachamim]] (cecha miłosierdzia). Wg kabały Bóg stworzył świat poprzez atrybuty Gewura i Chesed (Baal HaTanja) lub Malchut i Bina (Baal HaSulam).<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Midat_HaRachamim&diff=2339Midat HaRachamim2012-07-09T21:50:19Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Midat HaRachamim''' (מדת הרחמים)- cecha miłosierdzia objawiona w Najświętszym Imieniu HaSzem. Bóg ożywia i podtrzymuje świat oraz kieruje nim (kontroluje i wpływa na świat) poprzez Osobistą Opatrzność w dziejącym się i zgodnym z Jego Wolą duchowym procesie rozwoju świata. Zob. komentarz w Torze Pardes Lauder, Waera, str 41. <br />
<br />
Bóg stwarzając świat połączył [[Midat HaDin]] z Midat HaRachamim (cecha miłosierdzia). W kabale cechę Midat HaRachamim odzwierciedla sefira Chesed (proaktywna dobroć). Bóg stworzył świat poprzez atrybuty Gewura i Chesed (Baal HaTanja) lub Malchut i Bina (Baal HaSulam).<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Midat_HaDin&diff=2338Midat HaDin2012-07-09T21:49:21Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Midat HaDin''' (מדת הדין ) - cecha sądu (restrykcji). Imię Elokim zawiera w sobie cechę Din, gdyż Bóg jest Stwórcą i Władcą Wszechświata (Tora Pardes Lauder, str 41). Bóg stwarzając świat połączył Midat HaDin z [[Midat Harachamim]] (cecha miłosierdzia). Wg kabały Bóg stworzył świat poprzez atrybuty Gewura i Chesed (Baal HaTanja) lub Malchut i Bina (Baal HaSulam).<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Midat_HaDin&diff=2337Midat HaDin2012-07-09T21:47:56Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Midat HaDin''' (מדת הדין ) - cecha Sądu (restrykcji). Imię Elokim zawiera w sobie cechę Din, gdyż Bóg jest Stwórcą i Władcą Wszechświata (Tora Pardes Lauder, str 41). Bóg stwarzając świat połączył Midat HaDin z [[Midat Harachamim]] (cecha miłosierdzia). Wg kabały Bóg stworzył świat poprzez atrybuty Gewura i Chesed (Baal HaTanja) lub Malchut i Bina (Baal HaSulam).<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Midat_HaDin&diff=2336Midat HaDin2012-07-09T21:47:06Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Midat HaDin''' (מדת הדין ) - cecha sądu (restrykcji). Imię Elokim zawiera w sobie cechę Din, gdyż Bóg jest Stwórcą i Władcą Wszechświata (Tora Pa...”</p>
<hr />
<div>'''Midat HaDin''' (מדת הדין ) - cecha sądu (restrykcji). Imię Elokim zawiera w sobie cechę Din, gdyż Bóg jest Stwórcą i Władcą Wszechświata (Tora Pardes Lauder, str 41). Bóg stwarzając świat połączył Midat HaDin z [[Midat Harachamim]] (cecha miłosierdzia). Wg kabały Bóg stworzył świat poprzez atrybuty Gewura i Chesed (Baal HaTanja) lub Malchut i Bina (Baal HaSulam).<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Midat_HaRachamim&diff=2335Midat HaRachamim2012-07-09T21:44:27Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Midat HaRachamim''' (מדת הרחמים)- cecha miłosierdzia objawiona w Najświętszym Imieniu HaSzem. Bóg ożywia i podtrzymuje świat oraz kieruje nim (kont...”</p>
<hr />
<div>'''Midat HaRachamim''' (מדת הרחמים)- cecha miłosierdzia objawiona w Najświętszym Imieniu HaSzem. Bóg ożywia i podtrzymuje świat oraz kieruje nim (kontroluje i wpływa na świat) poprzez Osobistą Opatrzność w dziejącym się i zgodnym z Jego Wolą duchowym procesie rozwoju świata. Zob. komentarz w Torze Pardes Lauder, Waera, str 41. <br />
<br />
Bóg stwarzając świat połączył [[Midat HaDin]] z Midat HaRachamim (cecha miłosierdzia). W kabale cechę midat harachamim odzwierciedla sefira Chesed (proaktywna dobroć). Bóg stworzył świat poprzez atrybuty Gewura i Chesed (Baal HaTanja) lub Malchut i Bina (Baal HaSulam).<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Kabalat_ol_malchut_ha-szamajim&diff=2263Kabalat ol malchut ha-szamajim2012-06-22T12:04:04Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Kabalat Ol Malchut Ha-Szamajim''' - "przyjęcie na siebie Jarzma Królestwa Nieba". Obowiązek i decyzja człowieka,aby służyć Bogu. ''"Ja jestem Haszem, twój...”</p>
<hr />
<div>'''Kabalat Ol Malchut Ha-Szamajim''' - "przyjęcie na siebie Jarzma Królestwa Nieba". Obowiązek i decyzja człowieka,aby służyć Bogu. ''"Ja jestem Haszem, twój Bóg"''. W tradycji żydowskiej jest to wiara w Boga, który jest Stwórcą świata (Rambam). Mędrcy Talmudu wyrażają przekonanie, iż najpełniejszym wyznaniem wiary jest odmawianie Szema (Berachot 61b). Kabalat Ol Malchut Ha-Szamajim realizuje się poprzez [[Kabalat Ol Ha-Micwot]] (przyjęcie na siebie Jarzma Pzykazań).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Waw&diff=2251Waw2012-06-18T09:38:07Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Waw''' ( ו ) – szósta litera alfabetu hebrajskiego. Gematria ''waw'' to 6. Według Talmudu to środkowa litera Tory w słowie 'gachon' (brzuch). ''Waw'' występuje w funkcji łącznika między wyrazami, stąd mędrcy dawno dostrzegli w literze ''waw'' symbolikę aspiracji człowieka stworzonego w 6 dniu, który jest rozpięty pomiędzy niebem a ziemią. Kabała łączy ''waw'' z 6 sefirotami: Chesed, Gwurą, Tiferet, Necach, Hod i Jesod oraz światem olam hajecira.<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Ejn_Sof&diff=2250Ejn Sof2012-06-18T08:20:43Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Ejn Sof''' – dosł. ‘Bez Końca’. [[Kabała]] definiuje Ejn Sof jako Nieskończoność, ‘nieskończoną wolę Boga’ lub ‘niezłożoną wolę’ w przeciwieństwie do ograniczonej woli Bożej ([[sefiroty]]).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Ejn_Sof&diff=2249Ejn Sof2012-06-18T08:19:25Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Ejn Sof''' – dosł. ‘Bez Końca’. [[Kabała]] definiuje Ejn Sof jako Nieskończoność, ‘nieskończoną wolę Boga’ lub ‘niezłożoną wolę’ w przeciwieństwie do ograniczonej woli Bożej [[sefiroty]].<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Gas_ruach&diff=2240Gas ruach2012-06-15T09:19:53Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Gas ruach''' (גס רוח) - dosł. prostacka dusza. Człowiek prostacki, butny, gbur; ktoś kto nie zna pokory. Prototypem dla gas ruach w Torze jest faraon ze s...”</p>
<hr />
<div>'''Gas ruach''' (גס רוח) - dosł. prostacka dusza. Człowiek prostacki, butny, gbur; ktoś kto nie zna pokory. Prototypem dla gas ruach w Torze jest faraon ze swoją arogancją i zawziętością (wzmocnioną przez Boga), która kazała mu występować przeciw Bogu i Żydom. „A faraon odpowiedział: Kto to jest Bóg, żebym miał go słuchać i wypuścić Jisraela” (Szemot 5:2, Tora Pardes Lauder). Raw Bachja wyjaśnia: „Podstawą skruchy i prawości jest uległość wobec Boga. Z powodu swojej pychy faraon nie mógł zobaczyć prawdy i nie był w stanie ugiąć się przed wolą Boga. Zapłacił cenę za swoją butę – jego kraj został zniszczony, a jego armia utonęła w Morzu Trzcinowym” (Tora Pardes Lauder).<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Racon_chofszi&diff=2238Racon chofszi2012-06-14T14:24:30Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Racon chofszi''' (רָצוֹן חָפְשִׁי) - wolna wola. Bóg obdarzył człowieka wolną wolą, aby służył Bogu. Kategoria:Judaizm”</p>
<hr />
<div>'''Racon chofszi''' (רָצוֹן חָפְשִׁי) - wolna wola. Bóg obdarzył człowieka wolną wolą, aby służył Bogu.<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Gemilut_chasadim&diff=2237Gemilut chasadim2012-06-14T14:09:39Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Gemilut chasadim''' – dosł. ‘rozdawanie dobroci’. Gemilut chasadim to czynienie dobra przez spełnianie dobrych uczynków. Podstawowa zasada Tory oraz praktyka bezinteresownej miłości odniesiona do relacji człowiek i jego bliźni. Odzwierciedla jeden z atrybutów Boga - Chesed (łaskawość, miłosierdzie). „Szimon Sprawiedliwy był pośród tych, którzy pozostali z Wielkiego Zgromadzenia. On nauczał: na trzech rzeczach stoi świat: na Torze, na służbie [Bogu] i na dobrych uczynkach” (Pirke Awot 1:2). Gemilut chasadim to ważna micwa, która ma swoje źródło w Torze (Wajikra 19:18). Rabini dodatkowo uściślili pozytywne nakazy, których wypełnianie przynosi nagrodę, m.in.: odwiedzanie chorych, pocieszanie żałobników, przyłączanie się do procesji pogrzebowej, odprowadzanie gości czy sprawianie radości pannie młodej i panu młodemu (Rambam).<br />
<br />
<br />
----<br />
<br />
Zob. także [[Hachnasat orchim]] i [[Bikur cholim]]<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Rawa_dekol_rawin&diff=2216Rawa dekol rawin2012-06-13T19:52:40Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Rawa dekol rawin''' – 'wola woli’. Wg kabały 'nieograniczona wola Boga' ([[Ejn Sof]]).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Ejn_Sof&diff=2215Ejn Sof2012-06-13T19:23:26Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Ejn Sof''' – dosł. ‘Bez Końca’. Kabała definiuje Ejn Sof jako Nieskończoność, ‘nieskończoną wolę Boga’ lub ‘niezłożoną wolę’ w prz...”</p>
<hr />
<div>'''Ejn Sof''' – dosł. ‘Bez Końca’. [[Kabała]] definiuje Ejn Sof jako Nieskończoność, ‘nieskończoną wolę Boga’ lub ‘niezłożoną wolę’ w przeciwieństwie do ograniczonej woli Bożej, której emanacjami są [[sefiroty]].<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Rawa_dekol_rawin&diff=2214Rawa dekol rawin2012-06-13T19:10:53Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Rawa dekol rawin''' – 'wola woli’. Wg kabały nieograniczona wola Boga ([[Ejn Sof]]).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Rawa_dekol_rawin&diff=2213Rawa dekol rawin2012-06-13T16:48:00Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Rawa dekol rawin''' – dosł. 'wola woli’. Wg kabały nieograniczona wola Boga (Ejn Sof). Kategoria:Judaizm”</p>
<hr />
<div>'''Rawa dekol rawin''' – dosł. 'wola woli’. Wg kabały nieograniczona wola Boga ([[Ejn Sof]]).<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Dziesi%C4%99%C4%87_rzeczy_stworzonych_w_erew_Szabat&diff=2212Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat2012-06-13T10:58:27Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat''' pod koniec szóstego dnia stworzenia świata. <br />
<br />
O tym naucza miszna w Pirke Awot (5:8), wyjaśniając istotę i znaczenie cudów:<br />
<br />
1. Usta ziemi. Ziemia, która pochłonęła Koracha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
2. Usta studni. Studnia Miriam (Raszi, Bartenura).<br />
<br />
3. Usta oślicy. Oślica Bilama (Rabenu Jona, Raszi, Bartenura).<br />
<br />
4. Tęcza. Tęcza, która nie była widziana aż do czasów Noacha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
5. Manna. Manna, która była pożywieniem Żydów na pustyni (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
6. Laska Moszego. Laska, którą Mosze dokonywał cudów. Na niej wyryte było Niewypowiadalne Imię Boga (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
7. Szamir. Mały robak, który rozłupywał kamienie podczas budowy Bet Hamikdasz (Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
8. Pismo. Pismo, którym została spisana Tora (Raszi, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
9. Napis na Tablicach Przykazań. Narzędzie, za pomocą którego wyryte zostały Tablice Przymierza (Raszi); Boże pisanie (Rambam, Rabenu Jona).<br />
<br />
10. Tablice Przykazań. Pierwsze Tablice, które były gotowe od stworzenia świata i zostały rozbite przez Moszego (Raszi, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
<br />
Mędrcy dodają jeszcze: duchy niszczące, grób Moszego, baran, ofiarowany przez Awrahama. Inni dodają również szczypce, przy pomocy których zrobiono pierwsze szczypce. <br />
<br />
----<br />
<br />
<br />
Źródło: Pirke Awot (Stowarzyszenie Pardes, Kraków 2005)<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Dziesi%C4%99%C4%87_rzeczy_stworzonych_w_erew_Szabat&diff=2211Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat2012-06-13T10:57:40Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat''' pod koniec szóstego dnia stworzenia świata. <br />
<br />
O tym naucza miszna w Pirke Awot (5:8),wyjaśniając istotę i znaczenie cudów:<br />
<br />
1. Usta ziemi. Ziemia, która pochłonęła Koracha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
2. Usta studni. Studnia Miriam (Raszi, Bartenura).<br />
<br />
3. Usta oślicy. Oślica Bilama (Rabenu Jona, Raszi, Bartenura).<br />
<br />
4. Tęcza. Tęcza, która nie była widziana aż do czasów Noacha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
5. Manna. Manna, która była pożywieniem Żydów na pustyni (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
6. Laska Moszego. Laska, którą Mosze dokonywał cudów. Na niej wyryte było Niewypowiadalne Imię Boga (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
7. Szamir. Mały robak, który rozłupywał kamienie podczas budowy Bet Hamikdasz (Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
8. Pismo. Pismo, którym została spisana Tora (Raszi, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
9. Napis na Tablicach Przykazań. Narzędzie, za pomocą którego wyryte zostały Tablice Przymierza (Raszi); Boże pisanie (Rambam, Rabenu Jona).<br />
<br />
10. Tablice Przykazań. Pierwsze Tablice, które były gotowe od stworzenia świata i zostały rozbite przez Moszego (Raszi, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
<br />
Mędrcy dodają jeszcze: duchy niszczące, grób Moszego, baran, ofiarowany przez Awrahama. Inni dodają również szczypce, przy pomocy których zrobiono pierwsze szczypce. <br />
<br />
----<br />
<br />
<br />
Źródło: Pirke Awot (Stowarzyszenie Pardes, Kraków 2005)<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Dziesi%C4%99%C4%87_rzeczy_stworzonych_w_erew_Szabat&diff=2210Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat2012-06-13T10:57:16Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat''' pod koniec szóstego dnia stworzenia świata. <br />
<br />
O tym naucza miszna w Pirke Awot(5:8),wyjaśniając istotę i znaczenie cudów:<br />
<br />
1. Usta ziemi. Ziemia, która pochłonęła Koracha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
2. Usta studni. Studnia Miriam (Raszi, Bartenura).<br />
<br />
3. Usta oślicy. Oślica Bilama (Rabenu Jona, Raszi, Bartenura).<br />
<br />
4. Tęcza. Tęcza, która nie była widziana aż do czasów Noacha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
5. Manna. Manna, która była pożywieniem Żydów na pustyni (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
6. Laska Moszego. Laska, którą Mosze dokonywał cudów. Na niej wyryte było Niewypowiadalne Imię Boga (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
7. Szamir. Mały robak, który rozłupywał kamienie podczas budowy Bet Hamikdasz (Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
8. Pismo. Pismo, którym została spisana Tora (Raszi, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
9. Napis na Tablicach Przykazań. Narzędzie, za pomocą którego wyryte zostały Tablice Przymierza (Raszi); Boże pisanie (Rambam, Rabenu Jona).<br />
<br />
10. Tablice Przykazań. Pierwsze Tablice, które były gotowe od stworzenia świata i zostały rozbite przez Moszego (Raszi, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
<br />
Mędrcy dodają jeszcze: duchy niszczące, grób Moszego, baran, ofiarowany przez Awrahama. Inni dodają również szczypce, przy pomocy których zrobiono pierwsze szczypce. <br />
<br />
----<br />
<br />
<br />
Źródło: Pirke Awot (Stowarzyszenie Pardes, Kraków 2005)<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Dziesi%C4%99%C4%87_rzeczy_stworzonych_w_erew_Szabat&diff=2209Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat2012-06-13T10:56:52Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat''' pod koniec szóstego dnia stworzenia świata. <br />
<br />
O tym naucza miszna w Pirke Awot(5:8),wyjaśniając istotę i znaczenie cudów:<br />
<br />
1. Usta ziemi. Ziemia, która pochłonęła Koracha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
2. Usta studni. Studnia Miriam (Raszi, Bartenura).<br />
<br />
3. Usta oślicy. Oślica Bilama (Rabenu Jona, Raszi, Bartenura).<br />
<br />
4. Tęcza. Tęcza, która nie była widziana aż do czasów Noacha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
5. Manna. Manna, która była pożywieniem Żydów na pustyni (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
<br />
6. Laska Moszego. Laska, którą Mosze dokonywał cudów. Na niej wyryte było Niewypowiadalne Imię Boga (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
7. Szamir. Mały robak, który rozłupywał kamienie podczas budowy Bet Hamikdasz (Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
8. Pismo. Pismo, którym została spisana Tora (Raszi, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
9. Napis na Tablicach Przykazań. Narzędzie, za pomocą którego wyryte zostały Tablice Przymierza (Raszi); Boże pisanie (Rambam, Rabenu Jona).<br />
<br />
10. Tablice Przykazań. Pierwsze Tablice, które były gotowe od stworzenia świata i zostały rozbite przez Moszego (Raszi, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
<br />
Mędrcy dodają jeszcze: duchy niszczące, grób Moszego, baran, ofiarowany przez Awrahama. Inni dodają również szczypce, przy pomocy których zrobiono pierwsze szczypce. <br />
<br />
Źródło: Pirke Awot (Stowarzyszenie Pardes, Kraków 2005)<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Dziesi%C4%99%C4%87_rzeczy_stworzonych_w_erew_Szabat&diff=2208Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat2012-06-13T10:55:53Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat''' pod koniec szóstego dnia stworzenia świata. O tym naucza miszna w Pirke Awot(5:8),wyjaśniając istotę i znacz...”</p>
<hr />
<div>'''Dziesięć rzeczy stworzonych w erew Szabat''' pod koniec szóstego dnia stworzenia świata. <br />
<br />
O tym naucza miszna w Pirke Awot(5:8),wyjaśniając istotę i znaczenie cudów:<br />
<br />
1. Usta ziemi. Ziemia, która pochłonęła Koracha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
2. Usta studni. Studnia Miriam (Raszi, Bartenura).<br />
3. Usta oślicy. Oślica Bilama (Rabenu Jona, Raszi, Bartenura).<br />
4. Tęcza. Tęcza, która nie była widziana aż do czasów Noacha (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
5. Manna. Manna, która była pożywieniem Żydów na pustyni (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura).<br />
6. Laska Moszego. Laska, którą Mosze dokonywał cudów. Na niej wyryte było Niewypowiadalne Imię Boga (Raszi, Rabenu Jona, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
7. Szamir. Mały robak, który rozłupywał kamienie podczas budowy Bet Hamikdasz (Bartenura, ''Tiferet Jisrael''). <br />
8. Pismo. Pismo, którym została spisana Tora (Raszi, Bartenura, ''Tiferet Jisrael'').<br />
9. Napis na Tablicach Przykazań. Narzędzie, za pomocą którego wyryte zostały Tablice Przymierza (Raszi); Boże pisanie (Rambam, Rabenu Jona).<br />
10. Tablice Przykazań. Pierwsze Tablice, które były gotowe od stworzenia świata i zostały rozbite przez Moszego (Raszi, ''Tiferet Jisrael'').<br />
<br />
Mędrcy dodają jeszcze: duchy niszczące, grób Moszego, baran, ofiarowany przez Awrahama. Inni dodają również szczypce, przy pomocy których zrobiono pierwsze szczypce. <br />
<br />
Źródło: Pirke Awot (Stowarzyszenie Pardes, Kraków 2005)<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Chilul_HaSzem&diff=2207Chilul HaSzem2012-06-12T12:00:01Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Chilul HaSzem''' – znieważanie i bezczeszczenie Imienia Boga, w przeciwieństwie do Kidusz HaSzem. Chilul HaSzem to niewybaczalny grzech, pojmowany w kategoriach odstąpienia od świętości, jaką jest Tora i szabat. To zaprzeczenie słów samego Boga: ''„Bądźcie dla Mnie ludźmi świętymi”'' (Szemot 22:30). Słowo ‘hilel’ oznacza profanację (Abraham J. Heschel). Raw Chaim z Wołożyna odnajduje rdzeń słowa chilul w słowie ‘pusty’ (chet, lamed, lamed), więc jeśli ktoś postępuje na sposób chilul HaSzem to wyraża obrazoburcze przekonanie, iż w świecie istnieje puste miejsce, w którym nie ma Boga. <br />
<br />
Ramban przypomina, że sam Bóg nakazał, aby Jego Imię było wspominane z odpowiednią czcią i szacunkiem. [[Chofec Chajim]] porównywał Żydów do umundurowanych oficerów stojących na baczność przed Królem, któremu służą. Czego spodziewamy się po oficerze? Jeśli nie postępuje zgodnie z etyką oficerską przynosi tylko hańbę Królowi. Z tego wnioskujemy, że chilul HaSzem to również zła mowa ([[laszon hara]]) i myśl.<br />
<br />
Chilul HaSzem często łączony jest z grzechem [[awoda zara]] (grzech bałwochwalstwa). Przykładem chilul HaSzem i awoda zara, opisanym w Torze jest historia ze złotym cielcem: ''„Wszyscy ludzie pozdejmowali złote kolczyki, które mieli w uszach, i przynieśli do Aharona. Wziął od nich [złoto], uformował to narzędziem złotniczym i zrobił z tego odlew cielca. I powiedzieli: To są twoi bogowie, Jisraelu, którzy cię wywiedli z ziemi egipskiej”'' (Szemot 32:3-4, Tora Pardes Lauder). <br />
<br />
Piąta zasada wiary Rambama głosi: ''„Wierzę pełnią wiary, że właściwym jest jedynie modlenie się do Boga, a nie jest właściwym modlenie się do kogokolwiek innego”''.<br />
<br />
[[Kategoria:Tora]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Chilul_HaSzem&diff=2206Chilul HaSzem2012-06-12T11:59:37Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Chilul HaSzem''' – znieważanie i bezczeszczenie Imienia Boga, w przeciwieństwie do Kidusz HaSzem. Chilul HaSzem to niewybaczalny grzech, pojmowany w kategoriach odstąpienia od świętości, jaką jest Tora i szabat. To zaprzeczenie słów samego Boga: ''„Bądźcie dla Mnie ludźmi świętymi”'' (Szemot 22:30). Słowo ‘hilel’ oznacza profanację (Abraham J. Heschel). Raw Chaim z Wołożyna odnajduje rdzeń słowa chilul w słowie ‘pusty’ (chet, lamed, lamed), więc jeśli ktoś postępuje na sposób chilul HaSzem to wyraża obrazoburcze przekonanie, iż w świecie istnieje puste miejsce, w którym nie ma Boga. <br />
<br />
Ramban przypomina, że sam Bóg nakazał, aby Jego Imię było wspominane z odpowiednią czcią i szacunkiem. [[Chofec Chajim]] porównywał Żydów do umundurowanych oficerów stojących na baczność przed Królem, któremu służą. Czego spodziewamy się po oficerze? Jeśli nie postępuje zgodnie z etyką oficerską przynosi tylko hańbę Królowi. Z tego wnioskujemy, że chilul HaSzem to również zła mowa ([[laszon hara]]) i myśl. <br />
Chilul HaSzem często łączony jest z grzechem [[awoda zara]] (grzech bałwochwalstwa). Przykładem chilul HaSzem i awoda zara, opisanym w Torze jest historia ze złotym cielcem: ''„Wszyscy ludzie pozdejmowali złote kolczyki, które mieli w uszach, i przynieśli do Aharona. Wziął od nich [złoto], uformował to narzędziem złotniczym i zrobił z tego odlew cielca. I powiedzieli: To są twoi bogowie, Jisraelu, którzy cię wywiedli z ziemi egipskiej”'' (Szemot 32:3-4, Tora Pardes Lauder). <br />
<br />
Piąta zasada wiary Rambama głosi: ''„Wierzę pełnią wiary, że właściwym jest jedynie modlenie się do Boga, a nie jest właściwym modlenie się do kogokolwiek innego”''.<br />
<br />
[[Kategoria:Tora]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Neszama_jetera&diff=2205Neszama jetera2012-06-11T21:31:41Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Neszama jetera''' – dodatkowa dusza, którą otrzymujemy w Szabat. W Szabat Bóg ofiarowuje człowiekowi "dodatkową duszę", dzięki której wznosi się ku wieczności (Abraham Joshua Heschel). Ten koncept mówi nam tyleż o świętości duszy człowieka, co przede wszystkim o świętości Szabatu.<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=Gemilut_chasadim&diff=2204Gemilut chasadim2012-06-11T20:38:05Z<p>Robertdawidmartyna: </p>
<hr />
<div>'''Gemilut chasadim''' – dosł. ‘rozdawanie dobroci’. Gemilut chasadim to czynienie dobra przez spełnianie dobrych uczynków. Podstawowa zasada Tory oraz praktyka bezinteresownej miłości odniesiona do relacji człowiek i jego bliźni. Odzwierciedla ‘chesed' – jeden z atrybutów Boga. „Szimon Sprawiedliwy był pośród tych, którzy pozostali z Wielkiego Zgromadzenia. On nauczał: na trzech rzeczach stoi świat: na Torze, na służbie [Bogu] i na dobrych uczynkach” (Pirke Awot 1:2). Gemilut chasadim to ważna micwa, która ma swoje źródło w Torze (Wajikra 19:18). Rabini dodatkowo uściślili pozytywne nakazy, których wypełnianie przynosi nagrodę, m.in.: odwiedzanie chorych, pocieszanie żałobników, przyłączanie się do procesji pogrzebowej, odprowadzanie gości czy sprawianie radości pannie młodej i panu młodemu (Rambam).<br />
<br />
<br />
----<br />
<br />
Zob. także [[Hachnasat orchim]] i [[Bikur cholim]]<br />
<br />
[[Kategoria:Judaizm]]</div>Robertdawidmartynahttp://wiki.pardes.pl/index.php?title=SZANU_CHACHAMIM&diff=2203SZANU CHACHAMIM2012-06-11T06:20:36Z<p>Robertdawidmartyna: Utworzył nową stronę „'''SZANU CHACHAMIM''' – hebrajski odpowiednik TANU RABANAN (nauczali mędrcy w berajcie). W dyskursie Talmudu TANU RABANAN wprowadza nowy argument. [[Kategori...”</p>
<hr />
<div>'''SZANU CHACHAMIM''' – hebrajski odpowiednik [[TANU RABANAN]] (nauczali mędrcy w berajcie). W dyskursie Talmudu TANU RABANAN wprowadza nowy argument.<br />
<br />
[[Kategoria:Słowniczek_talmudyczny]]</div>Robertdawidmartyna