Chanukija

Chanukija (hebr. חנוכיה)

Dziewięcioramienny świecznik zapalany w czasie święta Chanuka na pamiątkę cudu jaki miał miejsce po odzyskaniu Świątyni Jerozolimskiej przez Machabeuszy, gdy niewielka (zaledwie na jeden dzień wystarczająca) ilość rytualnie czystej oliwy podtrzymała płomień w Miejscu Świętym przez osiem dni potrzebnych do uzyskania nowego zapasu.

Zgodnie z tradycją chanukiję w czasie święta umieszcza się przy drzwiach wejściowych do domu naprzeciwko mezuzy lub w oknie, jeśli drzwi wejściowe nie są od frontu. Jej światło może być w ten sposób widoczne dla przechodzących na zewnątrz jako Pirsume nisa (ogłoszenie cudu).

Świece na świeczniku chanukowym zapala się o zmierzchu dodając jedną więcej w każdy z 8 dni Chanuki. Ich blask nie służy rozświetlaniu ciemnego pomieszczenia lecz ma być źródłem przyjemnych doznań przypominających przyjemność obcowania z duchowym światłem Tory i płynącym stąd Bożym błogosławieństwem.

Przed zapaleniem pierwszej świecy chanukowej odmawia się błogosławieństwo szehechajanu, a w następnych dniach przed zapaleniem kolejnych świec błogosławieństwo aszer kideszanu bemicwotaw weciwanu lehadlik ner szel chanuka (Ten, który uświęcił nas Swoimi przykazaniami i nakazał nam zapalanie świec chanukowych), oraz szeasa nisim laawoteinu bajamim hahem bazman haze (Ten, który dokonał cudów dla naszych ojców w tamtych czasach, o tej porze). W trakcie zapalania odmawia się hymn hanerot halalu (Te światła)

Dziewiąta świeca na chanukiji, umieszczona nieznacznie wyżej niż pozostałe to szamasz (sługa). Przed jej zapaleniem nie wygłasza się błogosławieństwa. Jest ona świecą dodatkową, z której wg ustalonej kolejności przenosi się płomień na osiem właściwych świec świątecznych.

Kolejność zapalania świec:

1 dzień: pierwsza prawa świeca

2 dzień: druga prawa świeca i po niej pierwsza prawa świeca

3 dzień: trzecia prawa świeca i poniej druga prawa świeca i po niej pierwsza prawa świeca

i według tego dalej.