Beapej tlata (באפי תלתא): Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiPARDES
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „'''Beapej tlata (באפי תלתא)''' - aramejski odpowiednik hebrajskiego wyrażenia „bifnej szlosza anaszim” (בפני שלושה אנשים), które oznacza ...”)
 
Linia 1: Linia 1:
'''Beapej tlata (באפי תלתא)''' - aramejski odpowiednik hebrajskiego wyrażenia „bifnej szlosza anaszim” (בפני שלושה אנשים), które oznacza „przed trzema osobami”.  
+
'''Beapej tlata (באפי תלתא)''' - aramejski odpowiednik hebrajskiego wyrażenia '''„bifnej szlosza anaszim” (בפני שלושה אנשים)''', które oznacza „przed trzema osobami” (w obecności trzech osób).  
  
Rabin Israel Meir HaKohen Kagan w swoim dziele „Chofec chajim” ( w drugim rozdziale części dotyczącej praw złego języka - hilchot leszon hara), omawia kwestię dotyczącą wypowiadania leszon hara w obecności co najmniej trzech osób, czyli w sposób publiczny. Beapej tlata w pewien sposób „łagodzi” prawa dotyczące leszon hara i wskazuje sytuacje, kiedy dana wypowiedź nie jest zaliczana do kategorii złego języka. Druga halacha w tym rozdziale omawia jeden z aspektów tej zasady.
+
Rabin [[Israel Meir HaKohen Kagan]] w swoim dziele „[[Chofec chajim]]” ( w drugim rozdziale części dotyczącej praw złego języka - hilchot [[leszon hara]]), omawia kwestię dotyczącą wypowiadania [[leszon hara]] w obecności co najmniej trzech osób, czyli w sposób publiczny. Beapej tlata w pewien sposób „łagodzi” prawa dotyczące [[leszon hara]] i wskazuje sytuacje, kiedy dana wypowiedź nie jest zaliczana do kategorii złego języka. Druga halacha w tym rozdziale omawia jeden z aspektów tej zasady.
  
Raba bar Raw Huna w traktacie Arachin 15 b stwierdza, że jeśli jakieś słowa zostały wypowiedziane            w obecności trzech osób nie uważa się ich za leszon hara.  
+
Raba bar Raw Huna w traktacie Arachin 15 b stwierdza, że jeśli jakieś słowa zostały wypowiedziane            w obecności trzech osób nie uważa się ich za [[leszon hara]].  
  
Tosafot  wyjaśniają i precyzują tą kwestię wskazując, że chodzi tu o wypowiedź, która (nawet rozumiana w sposób negatywny) nie jest całkowicie krzywdząca lub uwłaczająca dla „ofiary”, ale raczej może być zinterpretowana na dwa sposoby. To, czy jakaś wypowiedź jest dozwolona zależy od intencji wypowiadającego i sposobu w jakim mówi. Podstawą niejako ulgowego traktowania wypowiedzi w obecności trzech osób jest fakt, że ktoś, kto wypowiada te słowa ma świadomość, że stają się one publicznie znane i mogą dotrzeć do osoby, o której mówił. Mówiący jest zatem bardziej ostrożny (tzn. wypowie się w taki sposób, aby jego słowa nie zostały zinterpretowane jako krzywdzące) i zakłada się, że jego intencją nie było mówienie leszon hara.
+
[[Tosafot]] wyjaśniają i precyzują tą kwestię wskazując, że chodzi tu o wypowiedź, która (nawet rozumiana w sposób negatywny) nie jest całkowicie krzywdząca lub uwłaczająca dla „ofiary”, ale raczej może być zinterpretowana na dwa sposoby. To, czy jakaś wypowiedź jest dozwolona zależy od intencji wypowiadającego i sposobu w jaki mówi. Podstawą niejako ulgowego traktowania wypowiedzi w obecności trzech osób jest fakt, że mówiący ma świadomość, że jego słowa stają się publicznie znane i mogą dotrzeć do osoby, o której mówił. Jest on zatem bardziej ostrożny (tzn. wypowie się w taki sposób, aby jego słowa nie zostały zinterpretowane jako krzywdzące) i zakłada się, że jego intencją nie było mówienie [[leszon hara]].
  
 +
Przykładowo ktoś pyta się, „Gdzie mogę znaleźć ogień ?”. Druga osoba odpowiada: „W tamtym domu, oni ciągle gotują mięso i ryby”. To, czy jest to [[leszon hara]] zależy od sposobu w jaki zostało to wypowiedziane. Odpowiadający może to uczynić w ten sposób, że jego odpowiedź ma całkowicie pozytywny charakter i pozwala zrozumieć, że w tamtym domu żyje duża rodzina lub jest on ciągle otwarty dla gości. Ale odpowiedź na zadane pytanie może brzmieć również „O tej porze tylko w tym i tym domu znajdziesz ogień, oni ciągle gotują !”, co może być wypowiedziane w sposób, który będzie wskazywał, że gospodarz jest żarłokiem lub w domu odbywają się ciągle jakieś przyjęcia. Taka wypowiedź może zostać zaliczona do kategorii [[awak leszon hara]], lub [[leszon hara]], co oznacza, że nie może być wypowiedziana nawet w obecności trzech osób. 
  
Przykładowo ktoś pyta się, „Gdzie mogę znaleźć ogień ?”. Druga osoba odpowiada: „W tamtym domu, oni ciągle gotują mięso i ryby”. To, czy jest to leszon hara zależy od sposobu w jaki zostało to wypowiedziane. Odpowiadający może to uczynić w ten sposób, że jego odpowiedź ma całkowicie pozytywny charakter i rozumiana jest w taki sposób, że w tamtym domu żyje duża rodzina lub jest on ciągle otwarty dla gości. Ale odpowiedź na zadane pytanie może brzmieć również „O tej porze tylko w tym i tym domu znajdziesz ogień, oni ciągle gotują !”, co może być wypowiedziane w sposób, który będzie wskazywał, że gospodarz jest żarłokiem lub w domu odbywają się ciągle jakieś przyjęcia. Taka wypowiedź może zostać zaliczona do kategorii awak leszon hara, lub leszon hara, co oznacza, że nie może być wypowiedziana nawet w obecności trzech osób. 
+
Podsumowując, beapej tlata oznacza, że dozwolona jest wypowiedź w obecności co najmniej trzech osób, która jest w pewien sposób dwuznaczna i może być zrozumiana w sposób pozytywny lub negatywny, jednakże '''jedynie pod warunkiem, że mówiący nie miał intencji skrzywdzić słowami drugiej osoby. W żadnym wypadku nie jest dozwolone mówienie publicznie [[leszon hara]].'''
 
 
Podsumowując, beapej tlata oznacza, że dozwolona jest wypowiedź w obecności co najmniej trzech osób, która jest w pewien sposób dwuznaczna i może być zrozumiana w sposób pozytywny lub negatywny, jednakże '''jedynie pod warunkiem, że mówiący nie miał intencji skrzywdzić słowami drugiej osoby. W żadnym wypadku nie jest dozwolone mówienie publicznie leszon hara.'''
 
  
 
[[Kategoria:Judaizm]]
 
[[Kategoria:Judaizm]]
 
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]
 
[[Kategoria:Słowniczek_pojęć]]

Wersja z 19:46, 1 lip 2012

Beapej tlata (באפי תלתא) - aramejski odpowiednik hebrajskiego wyrażenia „bifnej szlosza anaszim” (בפני שלושה אנשים), które oznacza „przed trzema osobami” (w obecności trzech osób).

Rabin Israel Meir HaKohen Kagan w swoim dziele „Chofec chajim” ( w drugim rozdziale części dotyczącej praw złego języka - hilchot leszon hara), omawia kwestię dotyczącą wypowiadania leszon hara w obecności co najmniej trzech osób, czyli w sposób publiczny. Beapej tlata w pewien sposób „łagodzi” prawa dotyczące leszon hara i wskazuje sytuacje, kiedy dana wypowiedź nie jest zaliczana do kategorii złego języka. Druga halacha w tym rozdziale omawia jeden z aspektów tej zasady.

Raba bar Raw Huna w traktacie Arachin 15 b stwierdza, że jeśli jakieś słowa zostały wypowiedziane w obecności trzech osób nie uważa się ich za leszon hara.

Tosafot wyjaśniają i precyzują tą kwestię wskazując, że chodzi tu o wypowiedź, która (nawet rozumiana w sposób negatywny) nie jest całkowicie krzywdząca lub uwłaczająca dla „ofiary”, ale raczej może być zinterpretowana na dwa sposoby. To, czy jakaś wypowiedź jest dozwolona zależy od intencji wypowiadającego i sposobu w jaki mówi. Podstawą niejako ulgowego traktowania wypowiedzi w obecności trzech osób jest fakt, że mówiący ma świadomość, że jego słowa stają się publicznie znane i mogą dotrzeć do osoby, o której mówił. Jest on zatem bardziej ostrożny (tzn. wypowie się w taki sposób, aby jego słowa nie zostały zinterpretowane jako krzywdzące) i zakłada się, że jego intencją nie było mówienie leszon hara.

Przykładowo ktoś pyta się, „Gdzie mogę znaleźć ogień ?”. Druga osoba odpowiada: „W tamtym domu, oni ciągle gotują mięso i ryby”. To, czy jest to leszon hara zależy od sposobu w jaki zostało to wypowiedziane. Odpowiadający może to uczynić w ten sposób, że jego odpowiedź ma całkowicie pozytywny charakter i pozwala zrozumieć, że w tamtym domu żyje duża rodzina lub jest on ciągle otwarty dla gości. Ale odpowiedź na zadane pytanie może brzmieć również „O tej porze tylko w tym i tym domu znajdziesz ogień, oni ciągle gotują !”, co może być wypowiedziane w sposób, który będzie wskazywał, że gospodarz jest żarłokiem lub w domu odbywają się ciągle jakieś przyjęcia. Taka wypowiedź może zostać zaliczona do kategorii awak leszon hara, lub leszon hara, co oznacza, że nie może być wypowiedziana nawet w obecności trzech osób.

Podsumowując, beapej tlata oznacza, że dozwolona jest wypowiedź w obecności co najmniej trzech osób, która jest w pewien sposób dwuznaczna i może być zrozumiana w sposób pozytywny lub negatywny, jednakże jedynie pod warunkiem, że mówiący nie miał intencji skrzywdzić słowami drugiej osoby. W żadnym wypadku nie jest dozwolone mówienie publicznie leszon hara.